Αν δεν εκσυγχρονιστούμε θα παραμείνουμε ραγιάδες και καραγκιόζηδες…

Η Σώτη Τριανταφύλλου, είναι μια επιτυχημένη συγγραφέας αλλά και ιστορικός.

Το ‘Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης’, τα ‘Κινέζικα κουτιά’, το ‘Εργοστάσιο Μολυβιών‘ και ‘Ο χρόνος πάλι’ είναι μερικά από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία της. Μια αιρετική φωνή που διακρίνεται για τις ελεύθερες και τολμηρές απόψεις της. Τα γραπτά της πάντοτε προκαλούν συζητήσεις, θέτουν ερωτήματα αλλά και αφυπνίζουν.

Η μαγεία στο λόγο της Σώτης Τριανταφύλλου είναι ότι αποπνέεται από έναν ξεχωριστό τρόπο ζωής, που αν τον ακολουθήσεις θα έχεις την τύχη να ταξιδέψεις σε ανοιχτούς ορίζοντες, σε κρυφά μονοπάτια του μυαλού και η πορεία σου θα καταδεικνύει τι σημαίνει να είσαι ‘ελεύθερος άνθρωπος’.

Στην συνέντευξη που ακολουθεί απαντά σε ερωτήματα για την αριστερά, την παιδεία, την μουσική, τις συναντήσεις, τα ταξίδια, τις αναμνήσεις, την ανάγνωση, τις επιλογές αλλά και για το νόημα της ύπαρξης. Απολαύστε την.

 

Πρώτη φορά αριστερά με τσάμικα, τεθωρακισμένα και λείψανα Αγίων;
Αυτή είναι η αριστερά. Έχοντας προκύψει από το κομμουνιστικό κόμμα, είναι φυσικό να προσκολλάται στη λαϊκή παράδοση, στον εθνολαϊκισμό, στο πολεμοχαρές πνεύμα, στη θυματολογία, και, όπως συμβαίνει τελευταία σε παγκόσμιο επίπεδο, στην εξύμνηση σκοταδιστικών θρησκειών.

Η αριστερά στον 20ό αιώνα εντάσσεται στο μεγάλο κύμα του ολοκληρωτισμού – θα πρόσθετα λοιπόν στα τσάμικα, στα τεθωρακισμένα και στα λείψανα αγίων, την προπαγάνδα, τον απομονωτισμό, το κοινωνικό μίσος. Αυτή είναι η αριστερά. Δεν υπάρχει άλλη.

Η «άλλη», εκείνη με την οποία έχω ασχοληθεί ως συγγραφέας («Το εργοστάσιο των μολυβιών», «Άλμπατρος») πέθανε στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι υλικό μυθιστορήματος, όχι πολιτικής.

Είδαμε τελευταία σκηνές όπως τον Άδωνι Γεωργιάδη να ζητωκραυγάζει μαζί με κομματικούς νεολαίους, τις καθαρίστριες μα γλεντάνε την επαναπρόσληψη τους.

Υπάρχει ελπίδα για ένα διαφορετικό πολιτισμικό πρότυπο και αν ναι, τι χρειάζεται για να γίνει πράξη;
Δεν έχουμε την αίσθηση του γελοίου. Όπως όλοι οι συμπλεγματικοί λαοί κραυγάζουμε περί εθνικής ανεξαρτησίας και αξιοπρέπειας. Αξιοπρέπεια σημαίνει σοβαρότητα. Η οποία μάς λείπει.

Αν δεν εκσυγχρονιστούμε, αν δεν αποδεχτούμε τα ευρωπαϊκά ιδεώδη, θα παραμείνουμε ραγιάδες και καραγκιόζηδες.

Σε ένα άρθρο σου είχες γράψει «η Αριστερά συμπεριφέρεται σαν κακομαθημένο 15χρονο και η φτώχεια των ιδεών της εκδηλώνεται μέσω της ανώριμης και θορυβώδους συμπεριφοράς».

Πώς μπορεί να ενηλικιωθεί και ποιος είναι αριστερός σήμερα;
Χρειάζεται αποτίμηση της ιστορίας του εικοστού αιώνα – αποτίμηση της ιστορίας γενικά, αποτίμηση της αριστερής σκέψης, η οποία, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, συρρικνώθηκε στον «αντιφασισμό».

Όταν ένα διαστρεβλωμένο και αυταρχικό κόμμα όπως το ΚΚΕ παραμένει αντικείμενο σεβασμού, ενώ, συγχρόνως, ένα λαϊκιστικό patchwork από αντιεξουσιαστές διαφόρων αποχρώσεων απειλεί να αναλάβει την εξουσία, σημαίνει ότι ζούμε σε μια χώρα από την οποία λείπει η αριστερή σκέψη. Αποτέλεσμα αυτού του ελλείμματος είναι το γενικότερο έλλειμμα της δημοκρατίας. Είμαστε κοινωνία παιδαριώδης με έντονα αντανακλαστικά ορδής.

Η αριστερά δεν συμβάλλει στη δημιουργία πολιτών, συμβάλλει στη δημιουργία ορδών. Όπως ακριβώς και η δεξιά.

Είσαι υπέρ ή κατά της μεταρρύθμισης Μπαλτά στην Παιδεία;
Ο κ. Μπαλτάς και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ανατρέπει τα λιγοστά καλά που έγιναν –κουτσά-στραβά και άτολμα- τα τελευταία πέντε χρόνια. Επιβάλλεται πρότυπο μετριοκρατίας για να μην πω χειριστοκρατίας. Τα λέμε, τα ξαναλέμε, ποιος μας ακούει…

Αυτά θέλει το πόπολο: εμβατήρια, η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, έξω οι ξένες δυνάμεις, Ιτιά, ιτιά, λουλουδιασμένη… Είμαστε στενοκέφαλοι και αναζητούμε πάντοτε τις εύκολες λύσεις.

Η εικόνα της παιδείας στην Ελλάδα είναι η εικόνα της κοινωνίας μας. Έχουμε ξεμείνει στα συνθήματα του Μάη του ’68.

Τελικά, η κρίση είναι μια κατασκευή ή συσσώρευση λαθών του πολιτικού κατεστημένου;
Η κρίση είναι το αποτέλεσμα μιας μακράς φαυλοκρατίας την οποία ανεχθήκαμε – άλλος λίγο, άλλος πολύ. Είμαστε ένοχοι και πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Η κρίση της σοσιαλδημοκρατίας μπορεί να ξεπεραστεί στην Ευρώπη, με αυτό που μάθαμε να λέμε «νοικοκύρεμα».

Η κρίση του ελληνικού κρατισμού είναι βαθύτερο πρόβλημα το οποίο, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν υπάρχει καμιά επιθυμία να επιλυθεί.

Κοντολογίς θέλουμε να ζούμε σαν να βρέχει λεφτά και μάλιστα σε σοσιαλιστικό περιβάλλον. Ε, λοιπόν αυτό δεν γίνεται.

Ζούμε στην εποχή που το περιττό έχει κατακλύσει τα πάντα;
Μεγάλη συζήτηση το τι είναι αναγκαίο και τι είναι περιττό. Αν κοιτάξουμε τα μικροαστικά μας σπίτια θα διαπιστώσουμε ότι έχουμε ξοδέψει περιουσίες σε άχρηστα αντικείμενα.

Στο σπίτι ενός αγαπημένου μου εξαδέλφου ανακάλυψα ότι το χαρτί υγείας, όταν ξετυλίγεται, κινητοποιεί μηχανισμό που παίζει το Für Elise του Μπετόβεν.

Ποια θετικά και ποια αρνητικά έχει αφήσει ως αποτύπωμα η κρίση που βιώνουμε;
Ίσως έχει ανεβεί λίγο το επίπεδο του δημόσιου διαλόγου. Ίσως κλονίζεται η τυραννία της αριστερής ρητορικής που δεν άφηνε περιθώρια για αντιρρήσεις.

Όσο για τα αρνητικά, έχουμε οπισθοδρομήσει καμιά τριανταριά χρόνια σε οικονομικό και αισθητικό επίπεδο…

Other Side