Είναι αδιαμφισβήτητο αξίωμα: η εξουσία
διαφθείρει και εξαχρειώνει, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων. Ελάχιστοι, με μεγάλες
αντοχές και ειδική προσωπική συγκρότηση, καταφέρνουν να βγουν (σχετικά)
αλώβητοι από την άσκησή της.
Ομως, αυτό συμβαίνει μετά από κάποια χρόνια και,
στην περίπτωση των κυβερνήσεων, συνήθως, στη δεύτερη τετραετία τους. Διότι,
στην αρχή, οι κυβερνήσεις φροντίζουν να είναι προσεκτικές ή, αλλιώς, τηρούν τα
προσχήματα. Αποφεύγουν τις θεσμικές υπερβάσεις και τα πρόσωπα προσέχουν τη
συμπεριφορά τους. Είναι αυτό που παλιότερα οι Πρωθυπουργοί αποκαλούσαν «ήθος
και ύφος της εξουσίας».
Με την παρούσα κυβέρνηση συμβαίνει το αντίθετο
και μάλιστα σχεδόν από την αρχή τη θητείας της. Η θεσμική συμπεριφορά της ήταν
προβληματική από τους πρώτους μήνες της θητείας της. Για παράδειγμα, ενώ ως
αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ στηλίτευε-και σωστά- τηνκατάχρηση από την προηγούμενη
κυβέρνηση επειγουσών διαδικασιών στη Βουλή, ως κυβέρνηση έσπασε ρεκόρ Πράξεων
Νομοθετικού Περιεχομένου και ψήφισης νομοσχεδίων με τη διαδικασία του
επείγοντος.
Κι αν μπορεί κανείς να παραβλέψει αυτήν την
τακτική, με τη λογική «όλοι το ίδιο κάνουν» (αν και μια νέα κυβέρνηση και δη
της Αριστεράς, με το περίφημο «ηθικό πλεονέκτημα», δεν θα έπρεπε να το κάνει),
ορισμένα άλλα φαινόμενα δεν παραβλέπονται και (θα έπρεπε να) προκαλούν ανησυχία
στον Πρωθυπουργό και όσους από τους γύρω του(πρέπει να) ενδιαφέρονται γι’ αυτό
το ήθος και ύφος.
Ορισμένα πρόσφατα παραδείγματα, θεσμικά και
προσωπικά, είναι πολύ χαρακτηριστικά:
1. Η κυβέρνηση έφερε μια τροπολογία (στο παρά
πέντε και σε άσχετο, ως συνήθως, νομοσχέδιο), με την οποία δίνεται η δυνατότητα
στους συνοδούς ασφαλείας του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Πρωθυπουργού και
ορισμένων υπουργών να διαμένουν στα ίδια ξενοδοχεία με αυτούς, όταν βρίσκονται
στο εξωτερικό. Σε άλλες εποχές αυτό ήταν αυτονόητο και δεν είχε ποτέ δημιουργηθεί
πρόβλημα. Τώρα δημιουργείται, για λόγους που εύκολα μπορεί να κατανοήσει
κανείς. Οταν κόβεις το ΕΚΑΣ από τον συνταξιούχο των 400 ευρώ δεν μπορείς να
νοιάζεσαι-και να το δείχνεις- για το αν όλοι οι συνοδοί των κεφαλών της
Πολιτείας θα μένουν σε πεντάστερα ξενοδοχεία. Το χειρότερο είναι ότι η
κυβέρνηση δεν επιχειρηματολόγησε γι’ αυτήν την επιλογή της, αλλά αντεπιτέθηκε
στην αποκάλυψη της αντιπολίτευσης, καταλογίζοντάς της «κρεσέντο προπαγάνδας,
λαϊκισμού, και ψεμάτων». Πράγματι ορισμένα από όσα ακούστηκαν από την
αντιπολίτευση στο θέμα αυτό ήταν εξόχως λαϊκιστικά(και ειδικά από την ΝΔ και το
ΠΑΣΟΚ, που έχουν κυβερνήσει και γνωρίζουν πώς γίνονται αυτά). Όμως, η κυβέρνηση
δεν πρέπει να συναγωνίζεται την αντιπολίτευση σε υπερβολές. Είναι υποχρεωμένη
να απαντά χωρίς κραυγές, αλλά με επιχειρήματα και στοιχεία. Πόσω μάλλον όταν η
αντιπολίτευση που ασκούσε ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν γεμάτη με «προπαγάνδα, λαϊκισμό και
ψέματα», όπως λέει σήμερα, ως κυβέρνηση.
2. Ενας υπουργός έκανε έναν απαράδεκτο υπαινιγμό
για την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, πού άγγιζε ένα ευαίσθητο προσωπικό της πρόβλημα.
Ακόμα και αν δεν το γνώριζε, όταν το έμαθε έπρεπε αμέσως να ανακαλέσει το
περίφημο τουίτ του και να ζητήσει συγγνώμη. Δεν το έκανε. Όταν πρόκειται για
τον Πάνο Καμμένο, ουδεμία έκπληξη. Τέτοιο είναι το ύφος και το ήθος του ανδρός,
τέτοια λέει. Το χειρότερο είναι ότι δύο άλλοι υπουργοί(Τσακαλώτος, Σκουρλέτης)
που (προ)κλήθηκαν στη Βουλή να πάρουν θέση, σφύριξαν προκλητικά αδιάφορα.
Υπάρχει και κάτι ακόμα χειρότερο: ο Πρωθυπουργός, ο οποίος θα έπρεπε να υποχρεώσει
τον υπουργό του, να ζητήσει συγγνώμη, αδιαφόρησε πλήρως. Ετσι, ταύτισε απολύτως
το ήθος και ύφος ενός υπουργού (αλλά αρχηγού ενός κόμματος της Δεξιάς) με το
αντίστοιχο μιας ολόκληρης κυβέρνησης, που είναι αριστερή και (θέλει να)
επικαλείται το ηθικό (της) πλεονέκτημα. Τής το έκανε ήδη σμπαράλια ο κ.
Καμμένος.
3. Ενας βουλευτής της αντιπολίτευσης ειρωνεύτηκε
στη Βουλή τα ελληνικά του υπουργού Οικονομικών. Κακώς, κάκιστα. Είναι γνωστό
ότι, λόγω πολύχρονης παραμονής του στο εξωτερικό, δεν τα μιλάει καλά. Αντί ο κ.
Τσακαλώτος να τον βάλει στη θέση του με απλό και ψύχραιμο τρόπο (για παράδειγμα
να έλεγε: «Πράγματι, κύριε συνάδελφε, έχω μια αδυναμία και ζητώ συγγνώμη που
σας δυσκολεύω. Θα βελτιωθώ. Αλλά σας παρακαλώ να με κρίνετε περισσότερο για το
έργο μου στο υπουργείο και λιγότερο για τα ελληνικά μου»), κατέφυγε σε
πρωτοφανείς εκφράσεις: «Είσαι γελοίος, είστε ξεφτίλες, άντε φύγε από ‘δω ρε»! Ο
κ. Τσακαλώτος δεν μας είχε συνηθίσει σε τέτοια, πόσω μάλλον που θα έπρεπε να
έχει αποκτήσει το γνωστό βρετανικό φλέγμα. Και είναι κρίμα που ακόμα δεν έχει
ζητήσει συγγνώμη επειδή παραφέρθηκε.
Είναι απαράδεκτο υπουργοί να καταφεύγουν σε
τέτοια μέσα αντιπαράθεσης. Δεν δικαιούνται, όσο κι αν προκαλούνται από την
αντιπολίτευση. Τον τόνο πρέπει να τον δίνει πάντα η κυβέρνηση. Και είναι κρίμα
που ο Πρωθυπουργός τα παραβλέπει αυτά. Πόσω μάλλον που ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας
δεν χρησιμοποιεί ανοίκειους, προσωπικούς , χαρακτηρισμούς για τους αντιπάλους
του.
Επιμύθιον: η κυβέρνηση εμφανίζει αρκετά σημάδια
εξαχρείωσης, τόσο σε θεσμικό όσο και σε επίπεδο προσώπων. Και μάλιστα πολύ
πρώιμα. Τι θα γίνει, δηλαδή, σε ένα ή δύο χρόνια; Ας το δει ο Πρωθυπουργός και
όσοι ενδιαφέρονται για το ήθος και ύφος της εξουσίας. Εκτός αν ενστερνίζονται
αυτό που έχει πει ο αμερικανός κωμικός Γκράουτσο Μάρξ: «Άλλες είναι οι αρχές
μου. Κι αν δεν σου αρέσουν, εντάξει, έχω κι άλλες»!
Γιώργος Καρελιάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου