Εκλογές: «Ένα φάντασμα πλανιέται»…

Για να σας λύνονται κάποιες απορίες: Ναι, έχει δίκιο ο Γιάννης Στουρνάρας, όταν λέει ότι είμαστε κοντά να βρεθεί λύση για τη «βιωσιμότητα» του χρέους…

Αλλά (υπάρχει κι ένα «αλλά» βέβαια, το οποίο ο ίδιος δεν μπορεί να το πει ευθέως)… Αλλά, αυτή η «λύση», περιλαμβάνει δύο-τρία πράγματα, που είχαν δοθεί στην κυβέρνηση Σαμαρά!

Και τα «έχασε» η κυβέρνηση Τσίπρα, όταν βγήκε από το δεύτερο μνημόνιο (που τελείωνε) για να μπει στο τρίτο Μνημόνιο (που δεν ήταν απαραίτητο, αλλά αποδείχθηκε πολύ-πολύ χειρότερο)! Άλλα από αυτά τα είχε ήδη πάρει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου…

Κι άλλα, της τα είχαν υποσχεθεί μόλις θα τέλειωνε το δεύτερο Μνημόνιο.

Αυτά διεκδικεί τώρα ο Τσίπρας! Τρία χρόνια μετά και δύο χρόνια πρόσθετης ύφεσης και πρόσθετης λιτότητας αργότερα. Και αν (φτάσουν πια)…

Για παράδειγμα, το πιο σημαντικό από αυτά τα «μέτρα ανακούφισης χρέους» (debt relief) που τώρα συζητούν, είναι να μας δώσουν τα «υπερκέρδη» από τα παλαιά ελληνικά ομόλογα που είχαν στα χέρια τους οι Κεντρικές Τράπεζες και η ΕΚΤ (και δεν κουρεύτηκαν το 2012).

Το όνομα αυτού του κονδυλίου έγινε γνωστό ως ANFAs και SMPs!

Πρόκειται για ελληνικά ομόλογα που είχαν αγοράσει οι Κεντρικές Τράπεζες από το 2010 ως το 2012 «κάτω του άρτιου», και τώρα, καθώς τα εξοφλούμε εμείς «στο άρτιο», θα μας επιστρέφουν τα «υπερκέρδη»…

Αυτά τα είχαν δώσει ήδη (όχι ως «υπόσχεση» μόνο) στην προηγούμενη κυβέρνηση. Από το 2012...

Συνολικά υπολογιζόταν το 2012 στα 13,5 δισεκατομμύρια: Η προηγούμενη Κυβέρνηση Σαμαρά Βενιζέλου πρόλαβε και εισέπραξε 3,5 δισεκατομμύρια (το 2012-2013) που πήγαν όλα για μείωση χρέους τότε.

Έμενε να εισπραχθούν, λοιπόν, τα υπόλοιπα 10 δισεκατομμύρια περίπου (9,5 τα υπολόγισα εγώ, σε προχθεσινό μου κείμενο). Όμως, όταν ο Τσίπρας εγκατέλειψε το δεύτερο Μνημόνιο και πήγε στο τρίτο (και χειρότερο) τα έχασε κι αυτά! Και τώρα… σκέπτονται να του δώσουν πίσω, ΑΝ και ΕΦ’ ΟΣΟΝ…

Και με ποιος ξέρει με τι πρόσθετους όρους! Θα δούμε…

Τα υπόλοιπα μέτρα «ανακούφισης χρέους» που συζητάνε σήμερα (για παράδειγμα, μείωση επιτοκίων κατά ορισμένα δέκατα της μονάδας από τα δάνεια που μας έδωσε ο ESM του Ρέγκλινγκ, για τα επόμενα 20-30 χρόνια ως τη λήξη τους), είναι ΜΕΡΟΣ ΜΟΝΟΝ, απ’ όσα είχαν υποσχεθεί στην προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά. Και τώρα ο Τσίπρας αγωνίζεται να τα… υποσχεθούν και στη δική του κυβέρνηση, ότι μπορεί να τα πάρει μετά το 2018, ΑΝ και ΕΦ’ ΌΣΟΝ πάλι, και ποιος ξέρει με τι πρόσθετους όρους…

Υπάρχουν όμως κι άλλα πράγματα που είχαν υποσχεθεί οι δανειστές στην προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου και τώρα δεν μπαίνουν στο τραπέζι. Γιατί χρειάζονται εγκρίσεις από κοινοβούλια. Κι αυτό πια είναι απαγορευτικό…

Για παράδειγμα επέκταση ωρίμανσης (δηλαδή εξόφλησης δανείων για πολύ περισσότερα χρόνια με αρκετά χαμηλότερα επιτόκια).

Αυτά η προηγούμενη κυβέρνηση τα είχε αποσπάσει έστω και ως «δεσμευτική υπόσχεση». Ενώ ο Τσίπρας δεν τα βλέπει τώρα, ούτε ως «υπόσχεση»…

Το πιο σημαντικό, όμως: Είναι αρκετά αυτά για να διασφαλίσουν ξανά την βιωσιμότητα του χρέους;

Απάντηση: αν κρίνουμε από τις ως τώρα δηλώσεις του ΔΝΤ, μάλλον όχι. Αλλά ακόμα οι Ευρωπαίοι δώσουν μόνον αυτά (για το χρέος), το ΔΝΤ θα ζητήσει πολλά πρόσθετα μέτρα από την Ελλάδα: Και πρόσθετης λιτότητας και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων!

Επόμενο ερώτημα: Τα αντέχει, όμως, αυτά η Ελλάδα;

Απάντηση: Η Ελληνική οικονομία δεν αντέχει πρόσθετη λιτότητα (το λέει και το ΔΝΤ, άλλωστε). Ενώ όχι μόνον «αντέχει», αλλά έχει ανάγκη πρόσθετες μεταρρυθμίσεις. (Ως τώρα ο Τσίπρας μάλλον καταργεί τις μεταρρυθμίσεις των προηγουμένων).

Το πιο σημαντικό, όμως είναι άλλο: ΔΕΝ τα αντέχει η κυβέρνηση Τσίπρα!

Δεν αντέχει ούτε τις πρόσθετες μεταρρυθμίσεις (π.χ. «χοντρές παρεμβάσεις στα εργασιακά). Ούτε πρόσθετα μέτρα λιτότητας (π.χ. κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς» στις κύριες συντάξεις από τώρα, ή δραστική μείωση του αφορολόγητου).

Κι εδώ είναι το «κουμπί» της υπόθεσης, ή αν προτιμάτε η καρδιά του πολιτικού (πλέον) προβλήματος! Κυβέρνηση που καταρρέει ΔΕΝ μπορεί να περάσει ούτε πρόσθετες μεταρρυθμίσεις ούτε πρόσθετη λιτότητα!

Το ερώτημα εδώ ΔΕΝ είναι αν μπορεί «να τα περάσει όλα αυτά στη Βουλή».

Το ερώτημα είναι αν μπορεί, στη συνέχεια, να τα εφαρμόσει κι όλας.

Και ένα κόμμα που εκλέχθηκε με 35% το Σεπτέμβριο του 2015 και σήμερα έχει χάσει τους… μισούς ψηφοφόρους του τουλάχιστον, σίγουρα δεν το εμπιστεύεται κανείς!

Ούτε για πρόσθετη λιτότητα, ούτε για πρόσθετες δύσκολες επενδύσεις, ούτε για αποκρατικοποιήσεις (που έτσι κι αλλιώς τις σιχαίνεται), ούτε για νέες σημαντικές επενδύσεις (που ως τώρα οι υπουργοί της, τις έδιωχναν με κάθε τρόπο)…

Η ΝΔ του Σαμαρά που έκανε πολύ περισσότερα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και έφερνε αποτελέσματα, κρατούσε τις δυνάμεις της (δημοσκοπικά) το Νοέμβρη του 2014). Και αποδείχθηκε ότι τις κράτησε και στις εκλογές δύο μήνες αργότερα…

Οι δανειστές, όμως την έβλεπαν τότε ως «αποδυναμωμένη», γιατί στο μεταξύ ο ΣΥΡΙΖΑ προηγούνταν τότε…

Τώρα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όχι απλώς βλέπει το κόμμα της αντιπολίτευσης να προηγείται δημοσκοπικά, όχι μόνο βλέπει τη διαφορά να διευρύνεται συνεχώς, αλλά χάνει τις μισές δυνάμεις της! Ίσως και παραπάνω.

Αν λοιπόν, η κυβέρνηση Σαμαρά έμοιαζε «αποδυναμωμένη» στα μάτια των δανειστών μία φορά το Νοέμβριο του 2014, τότε η κυβέρνηση Τσίπρα μοιάζει στα μάτια τους αποδυναμωμένη δέκα φορές σήμερα!

Κι επειδή έτσι ακριβώς κάνουν τους πολιτικούς τους υπολογισμούς οι ξένοι, δέστε και τα συγκριτικά στοιχεία που ακολουθούν.

* Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη, τον Ιούλιο του 2012 όταν σχηματίστηκε είχε κοινοβουλευτική νομιμοποίηση: 50% περίπου! 30% (ΝΔ) + 12,5% ΠΑΣΟΚ + 7,5% (ΔΗΜΑΡ τότε) = 50%! Δηλαδή στα μάτια των πάντων είχε πολύ ασφαλή κοινωνική στήριξη.

* Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου (μετά την από αποχώρηση του Κουβέλη τον Ιούνιο του 2013) εξακολουθούσε να έχει μια στήριξη της τάξης του 42% και πλέον! Που για τα κοινοβουλευτικά δεδομένα όλων των χωρών, θωρείται «στέρεη».

Από την άλλη πλευρά, όμως: * Η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου το Σεπτέμβριο του 2015, είχε κοινοβουλευτική νομιμοποίηση της τάξης του 39%: 35% (ΣΥΡΙΖΑ) + 4% ΑΝΕΛ = 39%! Δηλαδή «οριακή» για τα κοινοβουλευτικά δεδομένα όλων των χωρών. Και πάντως, πολύ χαμηλότερη από την στήριξη που είχε η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά, σε οποιαδήποτε στιγμή των προηγουμένων 2,5 ετών.

Τώρα, ας δούμε τι γινόταν πριν δύο ακριβώς χρόνια: το Νοέμβριο του 2012:

* Η τότε κυβέρνησε φαινόταν να έχει δημοσκοπικά, στήριξη της τάξης του 32%! [28% (ΝΔ) και γύρω στο 4% (ΠΑΣΟΚ-Δημ. Συμπαράταξη)].

Έναντι του ΣΥΡΙΖΑ που δημοσκοπικά είχε τότε γύρω στο 35-36%...

Άρα το Νοέμβριο του 2012 η κυβέρνηση Σαμαρά Βενιζέλου είχε χάσει λιγότερο από το ένα τρίτο περίπου της κοινοβουλευτικής της βάσης σε σύγκριση με δυόμιση χρόνια πριν.

* Σήμερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δείχνει να έχει δημοσκοπικά μόλις 24%! 21% ΣΥΡΙΖΑ (με αναγωγή) + 2,5-3% ΣΥΡΙΖΑ (με αναγωγή, μάλλον δεν μπαίνει στη Βουλή) = 24%! 

Δηλαδή μοιάζει να έχει χάσει πολύ πάνω από το ένα τρίτο της δύναμής της σε σχέση με ενάμιση χρόνο πριν. Κι αν δεν εκπροσωπούνται πλέον οι ΑΝΕΛ, τότε η τωρινή κυβέρνηση μοιάζει να χάνει το 40% και πλέον της νομιμοποιητικής της βάσης κοινουβουλευτικά.

Η φθορά της κυβέρνησης Τσίπρα, λοιπόν, είναι πολύ μεγαλύτερη και πολύ ταχύτερη απ’ ότι ήταν η αντίστοιχη φθορά της προηγούμενης κυβέρνησης! Κι αυτό είναι πολύ καθοριστικό για τους δανειστές. Ιδιαίτερα όταν ετοιμάζουν νέο χοντρό «πακέτο»…

Είναι προφανές ότι με 21 ή 24% δεν μπορείς να κυβερνήσεις ούτε στα «εύκολα». Πολύ περισσότερα στα πολύ «δύσκολα» που έρχονται (και μας φέρνουν…)

Άρα τι ακριβώς συζητάμε; Αν μπορούν να αυξήσουν το φορτίο σε ένα «άλογο» που όχι μόνο «κουτσαίνει» αλλά «σέρνεται» κυριολεκτικά. Ε δεν μπορούν.

Με τίποτε… Και το ξέρουν…

Οπότε; Ναι, προφανώς έρχονται «εξελίξεις»!

--Είτε εκλογές

--Είτε προσπάθειες για κάποιους είδους «οικουμενική»…

Το δεύτερο («οικουμενική») είναι πολύ δύσκολο πλέον. Σχεδόν αποκλείεται. Γιατί; Διότι όπως τα κατάφερε ο Τσίπρας, όλα τα άλλα κόμματα γνωρίζουν πως, αν τον πλησιάσουν θα χαθούν! Τι απομένει; Προσφυγή στις κάλπες! Το υπονόησε για πρώτη φορά και ο Τσίπρας, άλλωστε, προχθές. Και «ψάχνονται» όλοι έκτοτε…

Υπάρχουν βέβαια πολλοί που επιμένουν ότι οι «αριστεροί» δεν θα εγκαταλείψουν με τίποτε οικειοθελώς την εξουσία. Ναι, σωστά, αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς. Ότι είναι κολλημένοι στις καρέκλες του, είναι το μόνο βέβαιο!

Ασφαλώς... Αλλά… (Κι εδώ υπάρχουν πολλά «αλλά»)

--Αλλά πρώτον, σε εκλογές δεν πάει μια κυβέρνηση μόνο από «σχεδιασμό». Μπορεί να πάει και από ανάγκη! Επειδή δεν μπορεί να κυβερνήσει πλέον! Επειδή της ζητούν πολύ περισσότερα απ’ ό,τι μπορούσε να κάνει ακόμα κι όταν ήταν στα «πάνω της». Πολύ περισσότερο τώρα που είναι στα πολύ «κάτω της»…

Υπάρχει λοιπόν, η προσφυγή στις εκλογές από ανάγκη.

--Δεύτερον υπάρχει ο εξαναγκασμός σε εκλογές επειδή «σου τραβάνε τα χαλί» απ’ έξω. Εδώ υπάρχουν ήδη «πρόδρομοι δείκτες». Όποιος έχει μάτια βλέπει…

--Και τρίτον, υπάρχει η αναγκαστική προσφυγή στις κάλπες όχι με την προσδοκία νίκης, η μείωσης των απωλειών σου, αλλά από το φόβο της οριστικής συντριβής λίγο αργότερα. Δηλαδή, όταν φοβάσαι πως αν δεν πάς σε εκλογές τώρα, με την ελπίδα να χάσεις «αξιοπρεπώς» και να «επιστρέψεις» κάποια χρόνια αργότερα, κινδυνεύεις σοβαρά να συντριβείς οριστικά λίγους μήνες αργότερα!

Και μετά να σου φορτώσουν κι όλα τα στραβά που θα ακολουθήσουν.

Για πολλά-πολλά χρόνια…

Ένα από τα τρία αυτά, συνήθως αρκεί για να αποφασίσει μια κυβέρνηση που «ζορίζεται» προσφυγή στις κάλπες.

Ο Τσίπρας σήμερα αντιμετωπίζει και τα τρία μαζί!

--Και από ανάγκη (γιατί δεν αντέχει αυτά που του ’ρχονται),

--και γιατί αρχίζουν να του «τραβάνε το χαλί» οι απ’ έξω,

--και από φόβο: ότι αν δεν πάει τώρα να ηττηθεί, λίγο αργότερα θα συντριβεί οριστικά...

Το δεύτερο ίσως ισχύει, ίσως και όχι (ακόμα). Πολύ γρήγορα θα φανεί κι αυτό.

Αλλά το πρώτο και το τρίτο ισχύουν σίγουρα. Και το βάρος τους το νιώθει καταθλιπτικά και η κυβέρνηση και η κοινωνία…

Οπότε, αλήθεια, τι συζητάμε;

Όπως θα έλεγε ο Μάρξ: «ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ελλάδα»! Για την ακρίβεια πάνω από το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας… Το φάντασμα των εκλογών! Κι όπως συμβαίνει με όλα τα «φαντάσματα»… Τις εκλογές σήμερα όλοι σχεδόν τις ξορκίζουν! Κι όλοι σχεδόν τις φοβούνται! Αλλά, ταυτόχρονα, κατά βάθος, οι περισσότεροι τις εύχονται… Και γι’ αυτό θα γίνουν!

Για τους περισσότερους, βέβαια, οι εκλογές θα είναι «δοκιμασία»: Γι’ αυτούς που θα χάσουν και θα φύγουν, γιατί η ήττα είναι πάντα οδυνηρή…

Γι’ αυτούς που θα κερδίσουν και θα έλθουν, γιατί η εξουσία θα είναι πολύ δύσκολη. Για όλους όμως θα είναι λύτρωση! Έστω και προσωρινή…

Και γι’ αυτούς που φεύγουν (και γλιτώνουν) και για τον Ελληνικό λαό γενικότερα (που ήδη τις θέλει σε ποσοστό πάνω από 50%) και για τους «απ’ έξω», που ξέρουν πια, πως το «άλογο» του Τσίπρα τους βγήκε «κουτσό γαϊδούρι»…

Και γι’ αυτούς που αγαπάνε τον τόπο και δεν αντέχουν αυτή την αίσθηση συνολικής κατάρρευσης κάθε μέρα και περισσότερο…

Όπως δεν αντέχουν πια την αίσθηση συνολική κατάρρευση ούτε και οι υπόλοιποι, οι ιδιοτελείς, που κοιτάνε μόνο την πάρτη τους… Για όλους θα είναι λύτρωση οι εκλογές πλέον… Και γι’ αυτό θα γίνουν!

Θανάσης Κ. 

Facebook