Τα F-35, ο Ερντογάν, και ο Πούτιν…

Ως τα τέλη της χρονιάς, η Τουρκία ή θα διαθέτει εξελιγμένα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-35, ή τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα S-400. Δεν μπορεί όμως να διαθέτει και τα δυο.

Η επιλογή που θα κάνει ο Τούρκος πρόεδρος θα έχει τεράστιας σημασίας συνέπειες για τη θέση της χώρας του στον κόσμο, τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, και τη θέση της στο ΝΑΤΟ…

Το πρόγραμμα των F-35 αποτελεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα αεροσκαφών 5^ης γενιάς σε ολόκληρο τον κόσμο, με επενδύσεις πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια από διεθνείς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας.

Σε ένα μεγάλο βαθμό το εν λόγω πρόγραμμα θα κρίνει τη δυνατότητα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να διατηρήσουν το στρατιωτικό τους πλεονέκτημα στους αιθέρες.

Τον Ιούλιο του 2017 η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα αγοράσει το σύστημα

S-400 (εδάφους -  αέρος) από τη Ρωσία. Πρόκειται για το πιο εξελιγμένο πυραυλικό σύστημα που ανέπτυξε η Μόσχα στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει νικηφόρα την τεχνολογία stealth. Πρόκειται δηλαδή για το σύστημα  με το οποίο θα μπορεί να καταρρίπτει τα F-35.

Μια τέτοια αγορά θα ήταν ασύμβατη με τις δεσμεύσεις της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ, και θα μείωνε την δυνατότητα επιχειρησιακής συνεργασίας της με τους συμμάχους της.

Η αγορά αυτή θα προκαλούσε ένα μη αποδεκτό ρίσκο καθώς το σύστημα ραντάρ του θα επέτρεπε στους Ρώσους να καταλάβουν το πώς λειτουργούν τα F-35. Γι’ αυτό το λόγο το αμερικανικό κογκρέσο προχώρησε πρόσφατα στην αναστολή κάποιων διαδικασιών σε σχέση με την τουρκική αγορά των F-35.

Η Τουρκία έχει όντως πραγματικές ανάγκες αεράμυνας. Η Αμερική της έχει προσφέρει από το 2012 τη δυνατότητα να προμηθευτεί το σύστημα Patriot αντί του S-400, πλην όμως η Άγκυρα απέρριψε την πρόταση.

Το σύστημα S-400 αναμένεται να φτάσει στην Τουρκία τον Ιούλιο, ενώ τα F-35 αναμένονται με τη σειρά τους τον Νοέμβριο. Συνεπώς ήρθε πλέον η ώρα να αποφασίσει τι ακριβώς θέλει ο Ερντογάν.

Ελπίζουμε πως θα εγκαταλείψει τους S-400, και θα υπερασπιστεί τον ουρανό της χώρας του με το σύστημα Patriot, σώζοντας έτσι παράλληλα και τη συμφωνία για τα F-35.

Αν ο Ερντογάν επιλέξει το ρωσικό σύστημα, οι ΗΠΑ θα επιβάλουν κυρώσεις στη χώρα του βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας, και πιο συγκεκριμένα του Νόμου «περί αντιμετώπισης των εχθρών του έθνους».

Οι εν λόγω κυρώσεις θα πλήξουν σοβαρά τη τουρκική οικονομία, θα αναστατώσουν τις διεθνείς αγορές, και θα τρομάξουν τους ξένους επενδυτές, παραλύοντας παράλληλα την αεροδιαστημική και αμυντική βιομηχανία της χώρας.

Επιπλέον, η Άγκυρα θα στερηθεί τα F-35, ενώ θα τερματιστεί και η όποια τουρκική συμμετοχή στο πρόγραμμα με την αποχώρηση  των τουρκικών εταιριών από τις κατασκευαστικές αλλά και τις προμηθευτικές διαδικασίες στις οποίες συμμετέχουν σήμερα.

Είμαστε αποφασισμένοι να πάρουμε όλα τα απαραίτητα νομικά μέτρα για να διασφαλίσουμε κάτι τέτοιο. Η Τουρκία μπορεί να αποτελεί έναν σημαντικό εταίρο μας στο ΝΑΤΟ, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι αναντικατάστατη.

Η αποχώρηση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 θα της προκαλέσει πολλές αρνητικές συνέπειες. Η χώρα έχει ήδη επενδύσει πάνω από $1.25 δις στο πρόγραμμα, και αυτά τα χρήματα θα χαθούν άσκοπα. Παράλληλα δεν θα παραλάβει τα 100 και πλέον αεροσκάφη που παράγγειλε και θα αναγκαστεί να συμβιβαστεί με αεροσκάφη χαμηλότερων δυνατοτήτων, τα οποία μάλιστα θα αργήσουν πολλά χρόνια να παραδοθούν.

Οι τουρκικές εταιρίες που κατασκευάζουν τμήματα του F-35 θα χάσουν τις παραγγελίες τους. Οι τουρκικές εγκαταστάσεις για τη συντήρηση, την επιδιόρθωση, και την αναβάθμιση των F-35 θα μείνουν χωρίς αντικείμενο, και οι εργασίες αυτές θα μεταφερθούν σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Η ελπίδα του Ερντογάν να κάνει την αμυντική βιομηχανία βασικό πυλώνα της τουρκικής οικονομίας και ανάπτυξης  θα πέσει στο κενό.

Δεν επιθυμούμε να βλάψουμε τους φίλους μας Τούρκους. Αντιθέτως αυτό που θέλουμε είναι να ενδυναμώσουμε την συνεργασία μας στη Συρία, στη Μαύρη Θάλασσα, στην αντιτρομοκρατία, και σε άλλα πολλά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος.

Το μόνο που επιθυμούμε είναι να προστατεύσουμε το πρόγραμμα των  

F-35, και τις στρατιωτικές δυνατότητες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των συμμάχων μας Τούρκων.

Αντιλαμβανόμαστε πως η Τουρκία έχει μια σχέση ανάγκης με τη Ρωσία στο ζήτημα της Συρίας, στην ενέργεια, στη γεωργία, στον τουρισμό, κλπ. Αν ο Ερντογάν υποχωρήσει από την αγορά των S-400, μπορεί ο Πούτιν να αντιδράσει αρνητικά σε έναν από τους παραπάνω τομείς. Αν όμως συμβεί κάτι τέτοιο, όσο ανεπιθύμητο κι αν είναι, δεσμευόμαστε να στηρίξουμε την Τουρκία ώστε να αντέξει στη «καταιγίδα» που θα την πλήξει.

Δεν συμφέρει στην Τουρκία να επιδεικνύει σεβασμό στο Κρεμλίνο αγοράζοντας τους πυραύλους του. Ο Πούτιν δεν είναι σύμμαχος της Άγκυρας, όπως δεν ήταν ούτε οι Σοβιετικοί, αλλά ούτε και οι Τσάροι.

Η επιθετικότητα του στην Γεωργία, στην Ουκρανία, και στη Συρία, έχουν κάνει την Τουρκία λιγότερο ασφαλή. Τώρα, ο Πούτιν προσπαθεί να αποκόψει την Άγκυρα από τη Δύση μέσω των S-400.

Αν τελικά τα καταφέρει, η όποια μικρή εκτίμηση έχει για την Τουρκία θα γίνει ακόμη μικρότερη.

Όσο πιο απομονωμένη είναι η Άγκυρα από τους συμμάχους της, τόσο πιο ισχυρός θα είναι ο Πούτιν στις μεταξύ τους σχέσεις.

Η Ρωσία θα κάνει ότι μπορεί, και η Τουρκία θα υφίσταται ότι πρέπει.

Ο Πούτιν φοβάται και σέβεται μόνο μια Τουρκία στρατηγικά δεμένη με τη Δύση, και συγχρόνως αφοσιωμένο μέλος του ΝΑΤΟ.

Ελπίζουμε πως ο πρόεδρος Ερντογάν στο τέλος θα επιλέξει σωστά απορρίπτοντας το διχαστικό δέλεαρ της Ρωσίας, υιοθετώντας το σύστημα Patriot, και προχωρώντας στο μέλλον ως ένας κρίσιμος συνέταιρος του προγράμματος των F-35.

Jim Inhofe, Jack Reed, Jim Risch, Bob Menendez

New York Times

  

Απόδοση: S.A.