Μήπως είσαι μακάκας και δεν το ξέρεις;

Ως γνωστόν η Ελλάδα είναι γεμάτη από κόπανους, ή προς το νεοελληνικότερον «μακάκες». Το βλέπουμε παντού και καθημερινά, από τον τρόπο που σταθμεύουμε ως το τον τρόπο που ψηφίζουμε. Άλλωστε, το 64% που ψήφισε ΟΧΙ στο φαιδρό εκείνο δημοψήφισμα φιάσκο, αποδεικνύει για μένα του λόγου το αληθές.

Από κει και πέρα όμως, τίθεται το βασικό ερώτημα: Ποιος ακριβώς είναι κόπανος-μακάκας, και αν το γνωρίζει. Προσωπικά πάντα λέω ότι ο βλάκας δεν ξέρει ότι είναι βλάκας διότι αν το ήξερε δεν θα ήταν βλάκας. Η αυτογνωσία, όπως έλεγε κι ο Σωκράτης, είναι το παν…

Τώρα όμως έρχεται ένας κοτζάμ καθηγητής της φιλοσοφίας και ξεκαθαρίζει με ακαδημαϊκό τρόπο το ποιος ακριβώς είναι ο μακάκας, και αν  γνωρίζει ότι είναι.

Πρόκειται για τον Eric Schwitzgebel του  University of California, στο Riverside, που μελέτησε την φύση των «jerks», την jerkitude δηλαδή, και έγραψε τα συμπεράσματά του στο Aeon.

Η πεμπτουσία των όσων λέει είναι εν ολίγοις ότι αν πιστεύεις πως περικλείεσαι από κόπανους, τότε μάλλον είσαι και συ ένας από αυτούς! Και εξηγεί: Οι πραγματικοί μακάκες δυσκολεύονται να αποδεχθούν ότι είναι μακάκες. Όταν (σπανίως) κάνουν την αυτοκριτική τους , τότε δικαιολογούν την συμπεριφορά τους ως λελογισμένη αντίδραση απέναντι στους πάμπολλους μακάκες του περιβάλλοντός τους. Αν κάποιος άλλος τους θεωρήσει κόπανους, δεν τον λαμβάνουν υπ όψη, θεωρώντας τον έναν από τους μακάκες… και ούτω καθ εξής.

Συνεπώς, όπως λέει ο καθηγητής, ο μόνος σίγουρος τρόπος για να αντιληφθείς αν είσαι μακάκας ή όχι, είναι να κοιτάξεις γύρω σου και να αναρωτηθείς: Είσαι περικυκλωμένος από ηλίθιους, από βαρετούς ανεγκέφαλους, από απρόσωπες μάζες ζαβλακωμένων, από κορόιδα, από εχθρούς, και από … μακάκες;

Αν η απάντηση είναι ναι, τότε πολύ πιθανόν να είσαι εσύ ο μακάκας!

Όσον αφορά στον ακαδημαϊκό ορισμό του όρου jerk (κόπανος, μακάκας, σπαστικός), ο μακακολόγος  καθηγητής λέει: «Ο μακάκας αδυνατεί να καταλάβει ή να εκτιμήσει την άποψη των γύρω του, και τους συμπεριφέρεται σαν εργαλεία που μπορεί να χειραγωγήσει, ή σαν ηλίθιους που πρέπει να μπουν στη θέση τους, παρά σαν ίσους και όμοιούς του».

Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό του μακάκα, κατά τον καθηγητή, είναι ότι η μακακία του εκδηλώνεται κυρίως προς τους κατώτερους και όχι προς τους ανώτερούς του. Τα βάζουν δηλαδή με την γραμματέα τους, και όχι με τον προϊστάμενό τους.

Πάντως, όπως και να έχει το θέμα, ο καθηγητής κλείνει την εργασία του με μια αισιόδοξη σκέψη. Ότι οι πραγματικά μεγάλοι μακάκες είναι κάτι το σπάνιο. Όπως λέει, «οι περισσότεροι από εμάς βρισκόμαστε κάπου στη μέση της μακακίας, και μπορούμε εύκολα να αναγνωρίσουμε το όραμα του μακάκα, επειδή είναι και δικό μας όραμα»…

Όπα! Αυτό το τελευταίο κάτι μου θυμίζει. Κάτι που λέω χρόνια τώρα για τον Αλέξη μας. Που δεν είναι κακό παιδί, απλά αποτελεί τον καθρέφτη του μέσου μακάκα Έλληνα, που στο πρόσωπό του αναγνωρίζει τον εαυτό του, με όλες τις ανεπάρκειές που τον χαρακτηρίζουν. Και γι αυτό τον ψηφίζει. Στην ουσία δηλαδή, ψηφίζει τον εαυτό του!

Strange Attractor