Πρώτα ήρθαν... για ποιούς;

Εδώ και πάρα πολλά χρόνια βλέπω και ξαναβλέπω, ειδικά στο διαδίκτυο, διάφορους επαγγελματίες αρθρογράφους και μη, σχολιαστές, δημοσιογράφους κλπ να επαναλαμβάνουν ένα λάθος.

Ένα λάθος, που από την πολλή επανάληψη απέκτησε πλέον μυθικές διαστάσεις, και τείνει να θεωρείται ως σωστό, ή ως αλήθεια.

Ενώ δεν είναι.

Αναφέρομαι στη περίφημη ρήση, φράση, ατάκα, ή όπως αλλιώς θέλετε να την πείτε, που ξεκινά (λάθος κι αυτό) ως εξής: «Πρώτα ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά δεν ήμουν Εβραίος…».

Το μεγάλο λάθος είναι ότι η φράση αποδίδεται συνήθως στον Μπρεχτ, και μερικές φορές στον… Κάφκα.

Πάλι καλά που δεν την αποδίδουν και στον … Πάντζα!

Στην πραγματικότητα όμως, την μνημειώδη αυτή «εξομολόγηση» την έκανε ο Γερμανός πάστορας Martin Niemoller λίγο μετά το τέλος του Β`Π.Π.

Πρόκειται για μια νηφάλια αυτοκριτική του συγκεκριμένου κληρικού, την οποία έκτοτε επαναλαμβάνουν άνθρωποι κάθε πολιτικής προέλευσης, αποδίδοντας την όμως τις περισσότερες φορές σε λάθος άνθρωπο.

Μάλιστα, η συγκεκριμένη φράση έχει παρουσιαστεί και στο περιοδικό ΤΙΜΕ, ενώ εμπεριέχεται και στην διάσημη Εγκυκλοπαίδεια του Ολοκαυτώματος.

Θεωρείται τόσο σημαντική, που αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της μεταπολεμικής και σύγχρονης κουλτούρας μας, ενώ έχει ταυτιστεί κυρίως με τα βάσανα των Εβραίων στη χιτλερική Γερμανία, και την αδιαφορία των Γερμανών απέναντι στο ολοκαύτωμά τους.

Και όλοι όσοι την επαναλαμβάνουν, εκτός από το να την αποδίδουν συνήθως σε λάθος άνθρωπο, κάνουν και ένα ακόμη σημαντικό λάθος.

Η φράση του πάστορα ΔΕΝ αρχίζει με το  «Πρώτα ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά δεν ήμουν Εβραίος…».

Όπως πρωτοείπε ο ίδιος: «όταν στη Γερμανία κυριάρχησαν οι Ναζί, πρώτα ήρθαν για τους κομμουνιστές, αλλά δεν ήμουν κομμουνιστής, οπότε και δεν έκανα τίποτα….».

Στην συνέχεια λέει: «Μετά ήρθαν για τους σοσιαλδημοκράτες, αλλά δεν ήμουν σοσιαλδημοκράτης, οπότε και δεν έκανα τίποτα.

Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές, αλλά δεν ήμουν συνδικαλιστής, οπότε δεν έκανα τίποτα.

Και μετά ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά δεν ήμουν Εβραίος, και για αυτό έκανα ελάχιστα.

Στο τέλος, όταν ήρθαν για εμένα, δεν είχε μείνει κανένας για να με υποστηρίξει…».

Αυτή είναι λοιπόν η περίφημη φράση, όπως ακριβώς ειπώθηκε από τον Martin Niemoller.

Τώρα, πως και γιατί αποδίδεται συνήθως σε άλλον, και κυρίως πως και γιατί όταν επαναλαμβάνεται, αφαιρείται το κομμάτι που αναφέρεται στους κομμουνιστές, και μάλιστα πρώτο πρώτο, είναι απορίας άξιο….

Και επειδή αυτό το τελευταίο διάστημα, υπάρχει μια γενική συζήτηση στη χώρα μας για το εβραϊκό «ολοκαύτωμα», αξίζει να αναρωτηθούμε πως γίνεται και το αρχικό κομμάτι της περίφημης φράσης που αναφέρεται στους κομμουνιστές, έχει απαλειφθεί εντελώς, ακόμη και από την επίσημη εκδοχή της, που έχει χαραχθεί επίσημα στον τοίχο του αμερικανικού Μουσείου του Ολοκαυτώματος…

Μήπως επειδή έτσι βολεύει;

Ποιος ξέρει;

Strange Attractor