13.12.12

Η πετυχημένη "επανάσταση" των Ισλανδών!


Η μικρή νησιωτική χώρα που ονομάζεται Ισλανδία, ζει σήμερα μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές ανακάμψεις όλων των εποχών.

 
Μετά την ιδιωτικοποίηση του τραπεζικού της τομέα που ολοκληρώθηκε το 2000, η οικονομία της μπήκε σε μια περιδίνηση, αφού μέσα σε πέντε χρόνια οι ιδιώτες τραπεζίτες δανείστηκαν $120 δισεκατομμύρια, ποσό που αναλογεί στο δεκαπλάσιο της συνολικής ισλανδικής οικονομίας.


Έτσι, δημιουργήθηκε μια τεράστια φούσκα, που οδήγησε στον διπλασιασμό της αξίας των ακινήτων, πλουτίζοντας ένα μικρό τμήμα του πληθυσμού που μπόρεσε στη συνέχεια να επενδύσει στο εξωτερικό, αγοράζοντας επαύλεις, σκάφη, και ιδιωτικά αεροσκάφη, και αφήνοντας πίσω ένα αβάσταχτο χρέος, που όσο και να προσπαθούσαν δεν θα μπορούσαν να αποπληρώσουν οι υπόλοιποι πολίτες. Η χώρα αντιμετώπιζε το φάντασμα της πτώχευσης και της απόλυτης χρεοκοπίας.
Τον Οκτώβριο όμως του 2008, και ως αντίδραση σε αυτό το αποτυχημένο τραπεζικό σύστημα, ξεκίνησε μια επανάσταση εναντίον της οικονομικής τυραννίας.
Μια επανάσταση που ξεκίνησε χαλαρά στους δρόμους, μπροστά από το ισλανδικό κοινοβούλιο.
Μέσα στους επόμενους πέντε μήνες, η κύρια τράπεζα της χώρας κρατικοποιήθηκε, κυβερνητικοί αξιωματούχοι αναγκάστηκαν σε παραίτηση, η παλιά κυβέρνηση διαλύθηκε, και αντικαταστάθηκε από μια νέα.
Έως τον Μάρτιο του 2010, οι Ισλανδοί ψήφισαν να μην ξοφλήσουν το χρέος των €3.5 δις που δημιούργησαν οι τραπεζίτες, και μάλιστα συνελήφθησαν περίπου 200 υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, που θεωρήθηκαν υπεύθυνα για την οικονομική κρίση, και που διώχτηκαν ποινικά.
Τον Φεβρουάριο του 2011, μια νέα εθνοσυνέλευση συνέταξε εκ νέου το Σύνταγμα της χώρας, με σκοπό την αποφυγή της εκ νέου παγίδευσης από ξένα δάνεια βοήθειας.
Το 2012, και σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, η ισλανδική οικονομία θα ξεπεράσει αυτήν της ευρωζώνης,  αλλά και τον μέσο όρο του υπόλοιπου αναπτυγμένου κόσμου.
Πως πετυχαίνει λοιπόν μια τέτοια επανάσταση;
Πως ριζώνει, και πως καταφέρνει να κινητοποιήσει τους πολίτες εναντίον της μεγάλης κλοπής των πολιτικών και των τραπεζιτών;
Αυτός στον οποίο πιστώνεται η οργάνωση της επανάστασης, που ξεκίνησε με συγκεντρώσεις έξω από το κοινοβούλιο, είναι ο επί χρόνια ακτιβιστής Hörður Torfason.
Οι αρχικές ειρηνικές διαμαρτυρίες που οργάνωσε, είχαν σκοπό την ενημέρωση των περαστικών, και την γελοιοποίηση των ελίτ που λειτουργούσαν μέσα στο κοινοβούλιο, διαπράττοντας «εγκλήματα».
Όταν η διεθνής οικονομική κοινότητα (ΔΝΤ και ΕΕ) πίεσαν τους πολιτικούς της Ισλανδίας να ψηφίσουν νόμους για την αποπληρωμή των δανείων που χρέωσαν (ιδιωτικά) οι τραπεζίτες στον λαό, η επανάσταση φούντωσε, και μάλιστα άρχισε να γίνεται και βίαια, στην προσπάθεια του λαού να πείσει την κυβέρνηση να μην αναλάβει το χρέος.
Ο  Torfason και οι υποστηρικτές του ήξεραν πως μια μη βίαιη προσέγγιση θα ήταν σαφώς πιο αποτελεσματική, και για αυτό σχημάτισαν μια ανθρώπινη αλυσίδα από πολίτες με πορτοκαλί γιλέκα, μεταξύ του κοινοβουλίου και των οργισμένων «επαναστατών».
Πίστευαν, πως για να πετύχουν τον σκοπό τους, θα έπρεπε να δράσουν με λογική, και να ενημερώσουν τον λαό, διαδηλώνοντας ειρηνικά, και στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στους πολιτικούς ότι ο λαός της Ισλανδίας αρνείται να ξοφλήσει τα χρέη των τραπεζιτών.
Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της ειρηνικής αντίστασης στην οικονομική τυραννία αποτελεί το ιδανικό μοντέλο για όλα τα κράτη της Δύσης που σήμερα «ξεκοιλιάζονται» από το απόλυτα διεφθαρμένο τραπεζικό σύστημα.
Η ισλανδική περίπτωση είναι παντελώς διαφορετική από την αντίστοιχη της Αμερικής, από την εποχή που ξεκίνησε η τραπεζική κρίση του 2008.
Εκεί δόθηκαν τεράστια πακέτα σωτηρίας στους τραπεζίτες, ενώ κανένας από τους υπεύθυνους της καταστροφής δεν διώχθηκε ποινικά.
Μάλιστα, η Αμερική συνεχίζει και σήμερα να βρίσκεται στο έλεος των τραπεζικών καρτέλ, με το δολάριο να κινδυνεύει με εξαφάνιση.
Στην Ισλανδία, ο πρωθυπουργός δικάστηκε, κατηγορίες απαγγέλθηκαν σε τραπεζίτες, και συνελήφθησαν οι διευθύνοντες σύμβουλοι των τριών μεγαλύτερων τραπεζών.
Η νέα κυβέρνηση που προέκυψε στήριξε τους πολίτες, ψηφίζοντας νόμο για την διαγραφή όλων των στεγαστικών που ξεπερνούσαν το 110% της αξίας των ακινήτων.
Ως αποτέλεσμα, οι τράπεζες διέγραψαν δάνεια ίσα με το 13% του ΑΕΠ, χαλαρώνοντας τα οικονομικά βάρη μεγάλου μέρους του πληθυσμού.
Σίγουρα η χώρα δυσκολεύτηκε οικονομικά μετά την «επανάσταση» του 2008. Όμως σήμερα κιόλας ευημερεί, με μια οικονομική ανάπτυξη της τάξης του 2.9% για το 2011, και του 2.4% για το 2012 και 2013, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ.
Όπως λέει ο καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Ρέικιαβικ  Thorolfur Matthiasson, το μάθημα από την ισλανδική κρίση είναι πως «αν  κάποιες άλλες χώρες θεωρήσουν χρήσιμη τη διαγραφή χρεών τους, ας κάνουν αυτό που κάναμε εμείς με την συμφωνία του 110%».

S.A.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου