Η Κύπρος τιμωρείται επειδή είναι «διαφορετική».

Ένα βασικό δίδαγμα από την περίπτωση της διάσωσης της Κύπρου είναι ότι η χώρα αυτή είναι πραγματικά διαφορετική.

Όχι τόσο επειδή είναι μοναδική από οικονομικής άποψης, αλλά επειδή οι εταίροι της στην ΕΕ την θεωρούν στατιστικά ασήμαντη (outlier).

 

Πρόκειται για την τρίτη μικρότερη χώρα μέλος, με μόλις 1.1 εκατ. πληθυσμό.

Εντάχθηκε στην ΕΕ το 2004, με την εκβιαστική βοήθεια της προστάτιδάς της Ελλάδας, η  οποία απείλησε να μπλοκάρει την ένταξη της Πολωνίας, και άλλων χωρών της πρώην ΕΣΣΔ, αν δεν γίνονταν δεκτή η Κύπρος.

Οι υπόλοιποι εταίροι δεν ήθελαν την Κύπρο στην ΕΕ, επειδή δεν την θεωρούσαν έτοιμη.

Είναι μια διχοτομημένη νήσος, από την εποχή που η Τουρκία εισέβαλλε σε αυτήν, και κατέχει έκτοτε το βόρειο τμήμα της.

Μια συμφωνία του 2004, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που αφορούσε στην επανένωση της νήσου, και στην είσοδό της ενωμένης πλέον Κύπρου στην ΕΕ απέτυχε, αφού το βόρειο (τουρκικό) τμήμα ψήφισε ναι, και το νότιο (ελληνικό) όχι, γνωρίζοντας πως ούτως ή άλως θα εντάσσονταν στην ΕΕ.

Συνήθως, οι μικρές χώρες διατηρούν ένα χαμηλό προφίλ όταν εισέρχονται στην ΕΕ. Πότε ακούσατε, για παράδειγμα, κάτι για την Μάλτα;

Αυτό όμως δεν ισχύει στη περίπτωση της Κύπρου, την οποία πολλά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν ως λομπίστα υπέρ των ρωσικών συμφερόντων.

Παράλληλα, η Κύπρος μπλοκάρει σταθερά την ένταξη της παλιάς αντιπάλου της Τουρκίας στην ΕΕ.

Το 2006 εντάχθηκε και στην ευρωζώνη.

Αλλά ούτε και τότε ήταν έτοιμη.

Και για αυτό δεν έφταιγε η ίδια, απλώς τα κριτήρια ένταξης ήταν και είναι εγγενώς ελαττωματικά.

Αν χάσεις τον στόχο του πληθωρισμού για ένα ποσοστό 0.1%, δεν εντάσσεσαι.

Αν όμως διαθέτεις μια μη βιώσιμη οικονομία, οκτώ φορές μικρότερη από τον τραπεζικό σου τομέα, τότε δεν τρέχει τίποτα, και γίνεσαι αμέσως μέλος.

Οι Κύπριοι αντιμετωπίζουν δύσκολα προβλήματα, επειδή έχουν να κάνουν με γεωγραφικές αμφισβητήσεις απέναντι σε έναν κατά πολύ ισχυρότερο αντίπαλο, την Τουρκία, η οποία ακόμη διατηρεί στρατεύματα στο νησί.

Για αυτό και οι Κύπριοι αναζητούν συμμάχους όπου μπορούν, κάτι στο οποίο είναι ιδιαίτερα καλοί.

Όπως είπαμε παραπάνω, η Κύπρος εκμεταλλεύτηκε την συγγένειά της με την Ελλάδα για να μπει στην ΕΕ.

Πρόσφατα, συνεταιρίστηκε με το Ισραήλ (και άρα τις ΗΠΑ) προκειμένου να γίνουν εξερευνήσεις για φυσικό αέριο στα χωρικά της ύδατα, παρά τις οργισμένες αντιρρήσεις της Άγκυρας.

Η πιο σημαντική όμως προσέγγιση ήταν αυτή με την Ρωσία, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, αφού η μεγαλόνησος έγινε ο Νο 1 offshore προορισμός των Ρώσων επιχειρηματιών.

Το ξέπλυμα μαύρου χρήματος είναι ένα μόνο μέρος. Η Κύπρος βελτιώνει συνεχώς την νομοθεσία της για το ξέπλυμα χρήματος από το 2000, οπότε και ο ΟΟΣΑ την αφαίρεσε από την μαύρη λίστα του με τους απαίσιους φορολογικούς παραδείσους.

Η Κύπρος, που έχει ένα αγγλικό νομικό σύστημα, και μόλις 10% φορολόγηση των επιχειρήσεων, είναι το μέρος όπου οι Ρώσοι συστήνουν και ιδρύουν τις εταιρίες τους.

Για παράδειγμα, ο Arkady Rotenberg, παιδικός φίλος και συναθλητής τζουντόκα του Putin, ελέγχει την κατασκευαστική του εταιρία μέσω μιας θυγατρικής στη Κύπρο (Marc O’Polo Investments Ltd).

Οι εταιρίες του πέτυχαν συμβόλαια ύψους $7.4 δις για τους χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2014 στο Sochi.

Αυτός είναι ο πυρήνας του κατεστημένου του Κρεμλίνου, και για αυτό ο Putin αντέδρασε με οργή απέναντι στην απόφαση της ΕΕ να επιβάλλει φορολόγηση 10% στις καταθέσεις της Κύπρου άνω των €100.000.

Για αυτό και ο πρόεδρος της Κύπρου κ. Αναστασιάδης αρνήθηκε να φορολογήσει με περισσότερο από 10% τους Ρώσους μεγαλοκαταθέτες, αν και αυτό θα στοίχιζε πολλά περισσότερα στους Κύπριους ψηφοφόρους, υπονομεύοντας παράλληλα την εμπιστοσύνη προς τις τράπεζες, και την ασφάλεια των καταθέσεων.

Για όλα αυτά λοιπόν, όταν ήρθε η ώρα η ΕΕ να οργανώσει μια οικονομική διάσωση της, τα μέλη της είδαν την Κύπρο ως κάτι το διαφορετικό, το αποστασιοποιημένο, που έχει ήδη καταφέρει επανειλημμένα να τους ερεθίσει σε διάφορα ζητήματα.

Για αυτό και είχαν την προδιάθεση να την αντιμετωπίσουν διαφορετικά.

Υπήρχαν και άλλοι λόγοι βεβαίως, όπως π.χ. η γερμανική πολιτική, αλλά και η οικονομική κόπωση των πιστωτών από τις πολλές διασώσεις.

Παρόλα αυτά, αν αντί για την ιδιόμορφη Κύπρο ήταν στη θέση της κάποια άλλη χώρα, τότε οι Ευρωπαίοι εταίροι θα το σκεφτόντουσαν δυο φορές πριν τιμωρήσουν τους πολίτες μιας χώρας της ευρωζώνης, επειδή απλά είχαν τη σοφία να εμπιστευτούν τα χρήματά τους σε τράπεζα.

S.A.

Bloomberg