Ακόμα και στην
περίφημη συνάντησή του με τον αμερικανό πρόεδρο Κλίντον, ο έλληνας πρωθυπουργός
έκανε λόγο για τη δρομολόγηση μείωσης του ελληνικού χρέους.
Υπάρχει, όντως, πιθανότητα
ελάφρυνσης του χρέους; Υπό ποίες προϋποθέσεις; Πότε θα μπορούσε να γίνει μια
τέτοια ελάφρυνση;
Και γιατί το θέμα του
χρέους δεν σηκώνει α λα καρτ ερμηνείες και διακηρύξεις σε προεκλογικούς τόνους;
Άλλωστε, οι εκλογές
τελείωσαν.
Τις τελευταίες ημέρες, κυρίως μετά από δηλώσεις
αξιωματούχων των Ευρωπαίων εταίρων, ξαναμπαίνει έντονα στην ατζέντα το χρέος
και ο διακανονισμός του.
Τα μηνύματα είναι λίγο πολύ: ο διακανονισμός του
χρέους θα εξαρτηθεί από την πορεία εκτέλεσης του Μνημονίου και, κυρίως, από την
επίτευξη ευρείας συναίνεσης στην Ελλάδα για την ευρωπαϊκή προοπτική…
Ο λόγος που οι εταίροι συνδέουν την ελάφρυνση
του χρέους με τη συναίνεση είναι απλός: θα είναι η μία και μοναδική φορά
που θα γίνει. Εάν η Ελλάδα δεν εκτελέσει με προσήλωση τα προβλεπόμενα στο
Πρόγραμμα Στήριξης, δεν πρόκειται να υπάρξει νέα ευκαιρία.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πρόκειται να πάνε
σε ένα ή δύο χρόνια στα Kοινοβούλιά τους να ζητήσουν διορθωτική ελάφρυνση του
ελληνικού χρέους προς τον επίσημο τομέα – εξόδοις των Ευρωπαίων φορολογουμένων.
Ως εκ τούτου, απαιτείται η ευρύτερη δυνατή
συναίνεση, χωρίς αστερίσκους και α λα καρτ ερμηνείες από το πολιτικό σύστημα,
για να γίνει δυνατός ο διακανονισμός.
Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, παραπλανώντας για μια
ακόμη φορά, αντιστρέφουν την – εύλογη από κάθε άποψη – απαίτηση των εταίρων και
πλάσαραν προεκλογικά ως αγωνιστική απάντηση την ανάγκη για αυτοδυναμία , ώστε
να μπορέσει ο κ. Τσίπρας να διαπραγματευθεί!
Η ευρωπαϊστική αντιπολίτευση προσπάθησε να
κρατηθεί το ζήτημα χαμηλά, γιατί επενδύει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό στα
κατάλοιπα του αντιμνημονιασμού και προσδοκά οφέλη. Θα είναι διασκεδαστική η
πλειοδοσία αγωνιστικότητας, σε ενάμισι μήνα, για ένα ζήτημα με
προδιαγεγραμμένη, εν πολλοίς, λύση.
Η Ελλάδα, με το βουνό του χρέους, δαπανά για την
εξυπηρέτησή του το μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη – μόλις 2.3%. Τα
μνημονιακά δάνεια έχουν δοθεί με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια, έχουν χρόνο
ωρίμανσης τριάντα χρόνια (πλην των δανείων ΔΝΤ) και δεκαετή περίοδο χάριτος.
Πρόβλημα εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους θα ανακύψει το 2030 – εάν βεβαίως
τηρηθούν οι δεσμεύσεις του Μνημονίου, διαφορετικά νωρίτερα.
Η Ελλάδα δεν έχει κανένα λόγο να βιαστεί για την
ελάφρυνση του χρέους. Ο διακανονισμός θα έχει ελάχιστες επιπτώσεις στην πορεία
ανάκαμψης της χώρας μέχρι το 2030.
Θα ήταν σοφότερο η μακροπρόθεσμη διαχείριση του
χρέους να αντιμετωπισθεί μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ιδιωτικοποίησης των
τραπεζών και την οριστικοποίηση της λύσης για τα κόκκινα δάνεια. Τότε θα
είναι καθαρή η εικόνα του μακροπρόθεσμου χρέους της χώρας.
Οι εταίροι, ήδη από το Eurogroupτης 27/11/2012
έχουν αποδεχθεί και επισήμως την ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους – αρκεί να είναι
συνεπής και αξιόπιστη η πορεία ανάκαμψης. Όχι ως επιβράβευση των «καλών
μαθητών», αλλά γιατί η λύση που θα προκύπτει πρέπει υποχρεωτικά να είναι
οριστική.
Η πίεση για το χρέος έρχεται από το ΔΝΤ και τους
κανονισμούς του. Χωρίς μακροπρόθεσμα βιώσιμο χρέος, το ΔΝΤ δεν μπορεί να
συμμετάσχει στο πρόγραμμα και η Ευρωζώνη έχει απόλυτη ανάγκη τα χρήματά του.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η λύση είναι
προδιαγεγραμμένη. Δεδομένου ότι αποκλείεται μείωση του ονομαστικού χρέους, τα
δάνεια και οι περίοδοι χάριτος θα επιμηκυνθούν, τα ήδη χαμηλά επιτόκια ίσως
μειωθούν λίγο, ούτως ώστε μετά το 2030 οι ανάγκες εξυπηρέτησης και
αναχρηματοδότησης του χρέους (τόκοι και χρεολύσια) να είναι περίπου 15% του
ΑΕΠ.
Η βάση για τη μακροπρόθεσμη πρόβλεψη παρέχεται
από το Μνημόνιο – γι’ αυτό είναι σημαντική η πιστή εκτέλεσή του, γι’ αυτό
απαιτείται ευρεία συναίνεση και δέσμευση όσον το δυνατόν περισσότερων πολιτικών
δυνάμεων: για να μην ανατραπεί η πορεία ανάκαμψης με την καταστροφή απλώς να
έχει μετατεθεί για μερικά χρόνια.
Είναι εύλογο πως οι εταίροι δεν θα επιβαρύνουν
τους δικούς τους προϋπολογισμούς περισσότερο από όσο είναι πραγματικά απαραίτητο.
Τελικά, το μόνο σημείο ανοικτό σε διαπραγμάτευση είναι ένα μαξιλάρι που θα
απορροφήσει τυχόν αστοχίες κατά την εκτέλεση του Μνημονίου – τίποτε άλλο!
Η ευθύνη της νέας κυβέρνησης αφορά την πλήρη και
πειστική αναδοχή του Μνημονίου και ελάχιστα μόνον τη διαπραγμάτευση για το
χρέος.
Οι προεκλογικές κορώνες για την αγωνιστική
διαπραγμάτευση, απέκρυψαν την αλήθεια για μια ακόμη φορά.
Γιώργος Προκοπάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου